Himilo – Baarlamaanka Chad ee labada gole, ayaa ansixiyay wax ka beddelka dastuurka ee muranka dhaliyay, kaasoo kordhinaya muddada madaxweynaha ee shanta ilaa toddobo sano, taas oo u oggolaanaysa madaxweynaha inuu u tartamo tiro aan xadidnayn oo aan xaddidnayn halkii uu ka ahaan lahaa hal xilli oo dib loo cusboonaysiin karo. Talaabadan ayay dadka indha-indheeyahu aaminsan yihiin in ay xoojinayso awooda madaxwayne Mahamat Idriss Déby Itno oo ay meel kaga dhacayso kuwa kasoo horjeeda.
Warbaahinta gudaha ayaa sheegtay in Baarlamaanka oo fadhi wada jir ah xalay yeeshay uu si aqlabiyad leh ku ansixiyay warbixinta guddiga baarlamaanka ee wax ka bedelka dastuurka lagu dhisayo jamhuuriyadda shanaad, kaasoo la diyaariyay 29-kii December 2023, 236 ka mid ah 257 xildhibaan ayaa u codeeyay, halka saddex mudane ay ka aamuseen.
Warbaahintu waxa ay sheegtay in ka hor inta aan cod loo qaadin ay 18 ka mid ah mudanayaasha mucaaradka ahi ka baxeen fadhigii loo dhan yahay, waxaanay caddeeyeen inay si cad u diidan yihiin in wax ka bedelka lagu sameeyo.
Hogaamiyaha mucaaradka Albert Pahimi Badacke ayaa horey u cambaareeyay isbadelka, isagoo ku sifeeyay mid aan dastuuri ahayn oo kali talis ah, taasoo muujineysa khilaafka siyaasadeed ee sii xoogeysanaya ee dalka ka jira.
Wax ka bedelka dastuurka ayaa kordhiyey muddada xilka madaxweynaha oo ah 5 ilaa 7 sano, taasoo u ogolaaneysa madaxweynaha inuu u tartamo tiro aan xadidneyn oo aan xadidneyn halkii hal xilli oo dib loo cusbooneysiin karo. Waxa kale oo ay dejiyaan in la sameeyo ra’iisal wasaare ku xigeen iyo in la mideeyo muddada xilka xubnaha baarlamaanka, senatarrada iyo goleyaasha deegaanka oo laga dhigo lix sano.
Wax-ka-beddelka ayaa soo jeedinaya maalgelinta dadweynaha ee ololaha doorashada oo u oggolaanaya madaxweynaha inuu hoggaamiyo xisbi siyaasadeed.
Sida uu dhigayo dastuurka hadda jira, mudda xileedka madaxweynaha waa shan sano, oo la cusboonaysiin karo hal mar oo keliya. Muddada cusub ee dheer ma dhaqan gali doonto ilaa doorashada madaxtinimo ee soo socota.
Wax ka bedelka cusub ayaa dhaqan gali doona doorashada madaxtinimo ee soo socota, laakiin mucaaradku waxay ku andacoonayaan inay si wax ku ool ah u siiyeen Déby laba sano oo dheeri ah oo uu ku sii hayo awooda isla markaaba.